Zwykle wdowi garb (Dowager’s hump) określany także jako bawoli kark kojarzony jest z kobietami w starszym wieku, będącymi w okresie menopauzy skąd też wywodzi się nazwa tej przypadłości. Coraz częściej pojawia się jednak u osób młodych, w tym również u mężczyzn. Trzeba zdawać sobie sprawę, że ta nieestetyczna narośl to nie tylko problem kosmetyczny, ale też poważna zmiana zaburzająca normalne funkcjonowanie, poprzez szereg uciążliwych dolegliwości.

Czym jest wdowi garb?

To wada postawy pod postacią łukowatego wygięcia w okolicy przejścia szyjno-piersiowego kręgosłupa, na wysokości segmentów C7-Th1. Pierwszym rzucającym się  oczy objawem jest  wyraźny garb spowodowany nagromadzeniem się tkanki włóknisto-tłuszczowej w okolicy rozcięgna mięśnia czworobocznego grzbietu. Poza charakterystyczną wypukłością typowe jest wysunięcie głowy i barków w przód oraz  nadmierne zaokrąglenie pleców.

Jakie czynniki wywołują powstanie wdowiego garbu?

Przyczyny powstawania wdowiego garbu nie są do końca znane. Wśród najczęściej wymienianych występują:

• siedzący tryb życia i pracy z wymuszonym wysunięciem głowy i szyi do przodu (obciążone w ten sposób przejście szyjno-piersiowe kręgosłupa zwiększa napięcie mięśni szyi, karku i barków doprowadzając do nagromadzenia się tkanki tłuszczowej w tej okolicy)
• uwarunkowania genetyczne
• osteoporoza (deformacja trzonów kręgowych spowodowanych utratą masy kostnej)
• zaburzenia ostrości wzroku, które powodują konieczność nadmiernego wysuwania głowy do przodu w celu wyraźniejszego widzenia
• zaniedbania ruchowe (niewłaściwa postawa ciała w czasie stania, siedzenia i poruszania się)
• nieprawidłowa praca układu hormonalnego (nadmiar hormonów sterydowych, stosowanych w leczeniu niektórych chorób, prowadzi do wzrostu masy ciała i nagromadzenia się tkanki tłuszczowej właśnie w okolicy karku)
• zaburzenia emocjonalne i przewlekły stres, które powodują wzrost stężenia kortyzolu i lokalne gromadzenie się tkanki tłuszczowej, również w okolicy kręgosłupa szyjno-piersiowego

Czym się objawi wdowi garb?

Wdowi garb, poza nieestetycznym wyglądem, charakteryzuje się też różnymi objawami, które znacznie obniżają jakość życia. Są to m.in.:

• drętwienia i mrowienia dłoni
• ból i sztywność w okolicy karku, szyi i ramion
• problemy ze snem
• ból między łopatkami utrudniający często oddychanie
• bóle i zawroty głowy
• nudności
• tkliwość i pieczenie wokół garbu
• szumy uszne
• bruksizm (zgrzytanie zębami)

Wdowi garb – jak się go pozbyć?

Schorzenie to powstaje przez lata i długotrwałe może być również jego leczenie. W terapii stosuje się zarówno leczenie nieinwazyjne (rehabilitacja kręgosłupa), jak i operacyjne, gdy postępowanie zachowawcze nie przynosi spodziewanych efektów. Ważne jest, aby dobór sposobów leczenia był indywidualny i uwzględniał stopień zaawansowania zmian, czas ich trwania oraz przyczyny, które wpłynęły na powstanie choroby.

Poza fizjoterapią, która odgrywa najważniejszą rolę  u wszystkich osób z wdowim garbem, należy również wziąć pod uwagę psychoterapię, jeżeli problem ma podłoże emocjonalne oraz opiekę stomatologiczną w przypadku współistniejącego bruksizmu.

Fizjoterapia

Celem fizjoterapii jest zmniejszenie napięcia i sztywności mięśni, poprawa ukrwienia i zmniejszenie bólu, a także poprawa nawyków ruchowych i korekta sylwetki. Podstawową formą terapii są proste w wykonaniu ćwiczenia, które należy stosować regularnie, pod okiem fizjoterapeuty, a następnie kontynuować je w domu w sposób staranny i precyzyjny. W ramach fizjoterapii zastosowanie mają również:

• terapia manualna
• głęboki masaż tkanek

• poizometryczna relaksacja mięśni (naprzemienne ich napinanie i rozluźnianie)
• kinesiotaping
• automasaż z użyciem rollera lub piłeczek
• pinoterapia (uciskanie i nakłuwanie, bez przerwania ciągłości skóry, okolicy zmian specjalnymi miedzianymi narzędziami tzw. pinami)
• gorsety ortopedyczne
• stosowanie odpowiednio wyprofilowanych poduszek ortopedycznych podtrzymujących i stabilizujących kręgosłup szyjny podczas snu w pozycji na wznak
• różne formy aktywności fizycznej sprzyjające rozciąganiu mięśni

Podsumowanie

Skuteczne i trwałe zapobieganie pogłębianiu się zmian powstałych na granicy szyjno-piersiowej kręgosłupa, możliwe jest dzięki połączeniu wielu składowych: odpowiednich ćwiczeń, terapii manualnej oraz profilaktyki. To właśnie eliminacja modyfikowalnych czynników ryzyka, poprzez zmianę nawyków i stylu życia, oraz właściwą organizację stanowiska pracy biurowej, stanowi główny element tej profilaktyki i przeciwdziała nawrotom choroby. Ważna jest więc edukacja i podniesienie świadomości na temat przyczyn powstawania i konsekwencji obecności wdowiego garbu.