Logopedia dla dorosłych
Logopedia osób dorosłych to w Polsce raczkująca specjalizacja, która obecnie się rozwija. Różni się od terapii dzieci i nie powinna być kojarzona z rehabilitacją po chorobach neurologicznych (np. udar).
Osoby dorosłe bardzo często są bardziej zmotywowane, aby pozbyć się swojej wady wymowy. Badania wskazują, że terapia w okresie pełnoletności czy w wieku dojrzałym jest znacznie krótsza i efektywniejsza.
Nasz gabinet jest dopasowany do terapii osób dorosłych. Nasi pacjenci najczęściej zgłaszają problemy z:
- trudnościami w zrozumieniu ich mowy, bardzo często są proszeni o powtórzenie czegoś przez swoich rozmówców,
- komunikacji z innymi: omijają wyrazy z głoskami zaburzonymi, nie chcą prowadzić spotkań zespołowych w pracy, ani przemawiać publicznie,
- unikają nowych kontaktów, boją się oceny przez pryzmat wady wymowy.
Wielu z nich bardzo często próbowało terapii w dzieciństwie, jednak nie zakończyła się ona powodzeniem. Inni niestety nie mieli dostępu do logopedy w swojej okolicy.
Nasi terapeuci mają dostosowane warunki i materiały do osób dorosłych. Nie każdy logopeda będzie w stanie poprowadzić taką terapię, stąd warto udać się do specjalisty z doświadczeniem w tej dziedzinie.
Logopeda to osoba, która ukończyła studia licencjackie, magisterskie lub podyplomowe z logopedii. Tytuł logopedy można uzyskać kierując się na studia zaraz po maturze lub będąc absolwentem kierunku pedagogicznego.
Logopeda dla dorosłych zajmuje się:
- logopeda dla dorosłych pomaga pozbyć się wad wymowy takich jak seplenienie i rotacyzm,
- logopeda dla dorosłych wspiera leczenie zaburzeń stawów skroniowo-żuchwowych,
- logopeda dla dorosłych wspiera leczenie ortodontyczne,
- logopeda dla dorosłych przygotowuje i pomaga w rehabilitacji po zabiegach chirurgicznych (ortognatyka, resekcja języka,warg, rozszczepy, plastyka wędzidełek jamy ustnej),
- logopeda dla dorosłych uczy prawidłowej emisji głosu mówionego (impostacja), pomaga doskonalić dykcję,
- logopeda dla dorosłych rehabilituje głos (niedomykalność fałdów głosowych (“strun głosowych”)),
Rehabilitacją w chorobach neurologicznych, jak na przykład udar, zajmuje się neurologopeda.
Przyczyn powstania zaburzeń mowy może być wiele. Najczęściej nieprawidłowości pojawiają się już w dzieciństwie, jednak nie każdy ma możliwość pracy z logopedą. Osoby dorosłe bardzo często zgłaszają:
- nieprawidłowy wzorzec mowy w rodzinie (wychowywanie się z osobą sepleniącą lub z rotacyzmem),
- stres – powodujący bardzo szybkie tempo mowy, nieprawidłowe używanie głosu (mówienie podniesionym głosem).
- problemy związane ze zgryzem (stomatologiczne i ortodontyczne),
- zaburzenia stawów skroniowo-żuchwowych,
- nieprawidłowe używanie głosu – szybkie męczenie,
- nieprawidłową budowę jamy ustnej – skrócenie wędzidełka języka (ankyloglosja) lub warg,
Dobry logopeda dopasuje terapię do indywidualnych potrzeb pacjenta. Po pierwszej konsultacji ustalany jest plan terapii i cele, jakie Pacjent musi osiągnąć. Po kilku zajęciach metody są weryfikowane.
Terapia logopedyczna zaczyna się od diagnozy, a następnie zbudowania planu terapii.
Podczas diagnozy jest przeprowadzony szczegółowy wywiad. Dobrze wziąć ze sobą wszelką dokumentację medyczną dotyczącą obszaru głowy i szyi. Jeśli na konsultację pacjent został skierowany od specjalisty, dobrze mieć notatkę, aby znać problem w jakim logopeda może wesprzeć leczenie.
W czasie diagnozy wykonywane są zdjęcia, na których widoczne są próby języka. Następnie są one omawiane i specjalista układa plan terapii.
- seplenienie – czyli nieprawidłowe wypowiadanie głosek,
- rotacyzm – nieprawidłową realizację głoski [r],
- naukę prawidłowej emisji głosu mówionego (impostacji),
- doskonalenie mowy – zajęcia dykcyjne.
Dodatkowo:
- terapia miofunkcjonalna, czyli wzmacnianie/rozluźnianie mięśni aparatu artykulacyjnego,
- usprawnianie mięśni aparatu artykulacyjnego.
Logopeda dla dorosłych – Pytania
Jeśli pojawia się chęć zmian związanych ze swoją mową, to dobry moment aby wybrać się do logopedy dla dorosłych i zmienić to. Motywacja jest jedną z rzeczy, które pomagają osiągnąć sukces terapii.
Dobrze skonsultować się z logopedą przed / w czasie leczenia ortodontycznego, aby sprawdzić czy język funkcjonuje prawidłowo.
Logopeda także przygotuje do zabiegów chirurgicznych w obrębie jamy ustnej – wesprze proces przygotowania i rehabilitacji po operacjach ortognatycznych oraz resekcji.
Terapia logopedyczna wesprze proces leczenia bruksizmu i clenchingu (zgrzytanie i zaciskanie zębów).
- logopeda dla dorosłych pomaga pozbyć się wad wymowy takich jak seplenienie i rotacyzm,
- logopeda dla dorosłych wspiera leczenie zaburzeń stawów skroniowo-żuchwowych,
- logopeda dla dorosłych wspiera leczenie ortodontyczne,
- logopeda dla dorosłych przygotowuje i pomaga w rehabilitacji po zabiegach chirurgicznych (ortognatyka, resekcja języka, warg, rozszczepy, plastyka wędzidełek jamy ustnej),
- logopeda dla dorosłych uczy prawidłowej emisji głosu mówionego (impostacja), pomaga doskonalić dykcję,
- logopeda dla dorosłych rehabilituje głos (niedomykalność fałdów głosowych (“strun głosowych”)),
Nasze doświadczenie pokazuje, że można pozbyć się wady wymowy w dorosłości.
Badania EFEKTYWNOŚĆ TERAPII DYSLALII. LOGOPEDYCZNO-LINGWISTYCZNA ANALIZA WYNIKÓW BADAŃ, prof. Pluty-Wojciechowskiej to potwierdzają.
Długość leczenia wady wymowy jest zależna od rodzaju wady, jej nasilenia, a także zaangażowania pacjenta. Każdy z pacjentów ma indywidualne tempo, które można określić już po kilku spotkaniach. Terapia osób dorosłych jest liczona w miesiącach, nie w latach.
Na długość terapii logopedycznej wpływa: zaangażowanie ze strony pacjenta oraz systematyczność ćwiczeń.
Terapia logopedyczna osób dorosłych najczęściej jest realizowana prywatnie, w związku z tym skierowanie nie jest konieczne.
Koszt wizyty u logopedy to 160 zł za 45 minut.
Leczenie logopedyczne bardzo często jest uzupełnieniem leczenia specjalistycznego lub wspierane jest przez:
- fizjoterapeutę stomatologicznego,
- chirurga szczękowo-twarzowego,
- foniatrę,
- laryngologa,
- protetyka,
- ortodontę,
- optometrystę,
- gastrologa.
Pierwsza wizyta u logopedy składa się z czterech elementów:
- Rozmowy z pacjentem i sprawdzeniem mowy spontanicznej, czyli takiej niekontrolowanej, jakiej używamy na co dzień,
- Szczegółowego wywiadu
- Badania aparatu artykulacyjnego, funkcji i kompetencji języka, warg, aparatu żucia, fonacji, sprawdzenia prawidłowej artykulacji głosek – w tym czasie są wykonywane zdjęcia Pacjentowi, które będą później omawiane
- Podsumowanie konsultacji, propozycja planu leczenia.
Konsultacja logopedyczna trwa koło 50 minut. Zdarza się, że trzeba się umówić na ponowną konsultację, jeśli coś jeszcze trzeba dodatkowo sprawdzić lub brakło czasu podczas wizyty pierwszorazowej.
Na konsultację logopedyczną warto ze sobą wziąć (oczywiście, jeśli czymś takim Państwo dysponują):
- notatkę od specjalisty, który skierował Pacjenta na taką wizytę,
- plan leczenia ortodontycznego, jeśli jest planowane lub jeśli Pacjent jest w trakcie,
- aktualne badania: zdjęcie cefalometryczne, CBCT, panoramę (można wysłać mailowo),
- przy stwierdzonych zaburzeniach stawu skroniowo-żuchwowego informację od lekarza stomatologa o danym zaburzeniu (jakie ono jest) i czy można podjąć leczenie logopedyczne,
- przy stwierdzonych chorobach głosu, informację od foniatry o zaburzeniu i zdjęcia z badania fałdów głosowych (np. Videostroboskopii)
Podczas konsultacji ostatnim elementem jest podsumowanie i zaplanowanie terapii logopedycznej / mioterapeutycznej dla Pacjenta.
Istnieje możliwość otrzymania podsumowania konsultacji logopedycznej w formie dokumentu tekstowego. Jest to opis wykonanych prób języka i stwierdzenie ewentualnych zaburzeń oraz określenie celów terapii dla Pacjenta. Można go otrzymać za dodatkową dopłatą 50 zł – czas oczekiwania na dokument: do dwóch tygodni.
